қара — азық. Астық д.м. Соғыс зардабын елдің дендеп түсіне бастағаны да биыл жаз: қант шай, қ а р а а з ы қ т ы ң көзі кеміді (Ә.Сарай, Атырау, 310). Қара ала қаз. Қаздың қара ала түсті бір түрі. Көл бетін жапқан қ а р а а л а қ а з бен қасқалдақ,… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қынапты — сын. Қынабы бар, қынапқа салынған. Төрде былғары қ ы н а п т ы, ұзын, қайқы қара қылыш ілулі тұр (М.Мағауин, Аласапыран, 90) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
азбар — 1 1. (Көкш.: Щуч., Еңб.; Гур., Маңғ.; Ақт., Ырғ.; Қ орда, Арал; Қарақ.; Рес., Волг.) ашық қора. Малды а з б а р ғ а қамаңдар (Көкш., Щуч.). Сиырды бұзауымен а з б а р ғ а енгіз Қ орда., Арал). А з б а р д а тұрып жем жеген, Мырзалар мінген ат… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
селебе — 1. (Орал, Жән.; Сем.: Ұрж., Мақ.) қанжар. Атамыз қазақ баласы с е л е б е мен найзаны үйге сақтайтын еді ғой (Сем., Ұрж.). Ержан с е л е б е с і н суырып алып, қарсы шапқан қасқырға салып жіберді (Орал, Жән.). Сұп сұр ұзын с е л е б е с і н сопаң … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жауһар — зат. көне. 1. Құрыш болаттан отқа қыздырмай (суықтай) соққан қылыш. Олар қылыштың темірін отқа қыздырмай, «суықтай соғу әдісімен» «ж а у һ а р» деп аталатын атақты Шам шәһарының құрыш болатын соғып шығарады (В. Ян, Шыңғыс хан, 51). 2. ауыс. Өте… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
карбас — зат. Матаның бір түрі. – Сонда қара қазақ жейделік к а р б а с пен кебіндік бөзді қайдан алады? (І. Есенберлин, Алмас қылыш, 219) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
күзгі — зат. көне. Айна. Сырт адамға білініп тұрмай ма екен дегендей, қабырғадағы жылтыр қара тас к ү з г і г е бойын түзеп бір қарады да үйден шығып кетті (І. Есенберлин, Алмас қылыш, 305). Арманның дәл осы тұста қарсы қабырғадағы үлкен к ү з г і г е… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
обатас — зат. Биік етіп үйілген тас. Кер төбел аттың үстіне о б а т а с т а й боп, қожбан қара жігіт бір жамбастап отыр (І.Есенберлин, Махабб., 17). Белестің үстінде сұрғылт о б а т а с пен бірнеше балбалдар тұр (І.Есенберлин, Алмас қылыш, 52) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі